BÁNH ÍT LÁ GAI BÌNH ĐỊNH

Bánh ít làm từ lá gai là một món ăn có ở nhiều địa phương, song làm ra loại bánh hương vị đặc biệt thì chỉ có những người thợ sinh sống tại mảnh đất Tây Sơn, Bình Định. Cắn một miếng bánh ít lá gai Tây Sơn, vị ngọt của đường, vì thơm của nếp, béo của dầu, vị bùi của đậu và thoang thoảng đâu đó hương cay nồng của gừng trên đầu lưỡi tạo một cảm giác khoái khẩu rất riêng.

Nguyên liệu làm bánh ít lá gai lại rất dễ tìm ở vùng quê Bình Định. Hái một ít lá gai luộc chín, giã nhuyễn, cho thêm bột nếp tươi đã vắt ráo nước và đường cát vào giã, trộn đều là xong phần bột bánh. Phần nhân, ngoài đậu xanh và đường phải có dừa khô nạo cơm mới đúng “gu”. Đậu xanh xay bửa đôi, ngâm đãi sạch vỏ, hạt lép, hấp chín sau đó cà thành bột. Cùi dừa xanh sò thành sợi, cho vào chảo bắc lên bếp lửa than cháy liu riu, sên với đường cát đến khi đường tới, dẻo quánh đũa thì cho bột đậu xanh vào. Liên tục đảo đũa đến khi nhân có màu vàng sẫm, khô rời, mùi thơm bốc lên ngào ngạt, vo viên được là vừa. Nhắc khỏi bếp, chờ khi nhân gần nguội, cho thêm nước muối và gừng để nhân ngọt dịu và dậy mùi. Vỏ bánh đen nhánh, bọc kín lấy nhân, khi ăn thật dẻo, thật mịn mà không dính răng. Ngoạm một miếng, ngậm mà nghe chút đắng của lá, cảm vị ngọt của đường, vị thơm của nếp, vị béo của dầu, vị bùi của đậu, hương cay nồng của gừng, mới thấy thấm cái hồn của ẩm thực quê hương. Để làm ra được những chiếc bánh đúng chất, người thợ Tây Sơn ngoài kinh nghiệm và yêu nghề thì còn phải tỉ mỉ trong việc lựa chọn lá gai, gạo nếp, đỗ… Và điều quan trọng nữa, theo những người thợ cao tuổi địa phương, để làm ra loại bánh đặc biệt này cần thực hiện thật tốt các công đoạn làm bánh, thể hiện nghệ thuật và trình độ tay nghề của người làm bánh.